Sự khác nhau của chai vang Bourgogne với Bordeaux

Hiện nay có hàng mấy trăm loại chai vang với hình dáng ít nhiều khác nhau, nhưng quan sát kỹ một chút thì bạn sẽ dễ dàng nhận thấy tất cả những chai vang ấy đều có đường nét chung dựa theo 3 dáng chai chính: Alsace (bên phần Pháp, hoặc Mosel bên phần Đức), Bourgogne và Bordeaux. Ngoài ra còn có hai dáng chai đặc thù là Champagne và Provence nhưng không có nhiều chai vang "sao chép" kiểu dáng.

Cùng có tên bắt đầu bằng chữ B, cùng xuất phát từ nước Pháp, cùng có lịch sử lâu đời nhưng giữa vang Bourgogne và vang Bordeaux là một cuộc cạnh tranh thuộc dạng "trường thiên tiểu thuyết" xem hoài không hết. Và như nhiều thực tế khác trong thế giới vang, hai nhánh vang nổi tiếng này cũng có đầy đủ lịch sử với những "chất xúc tác" tôn giáo, chính trị và quyền lợi kinh tế, thương mại chứ không chỉ thuần là yếu tố địa lý, thổ nhưỡng, giống nho. Bài này chỉ đề cập đến khác biệt về dáng chai.

CHAI VANG BOURGOGNE

Chai vang Bourgogne (tiếng Anh là Burgundy) có hính dáng như chúng ta quen nhận biết ngày nay đã lần đầu xuất hiện vào thế kỷ 19: cổ thon, dài vừa phải kéo xuống thành hai vai xuôi và phần "đít" khá phát triển về đường kính (khi so với chai vang Bordeaux). Giới chuyên ngành lịch sử vang giải thích rằng phần vai xuôi này có nguyên nhân rất thường, chẳng qua các thợ thổi thủy tinh dễ làm như thế mà thôi. Các chai chứa vang Chardonnay, Pinot Noir thơm ngon xuất phát từ Bourgogne ngày càng được vận chuyển thật tiện lợi đến những nơi thật xa xôi lâu ngày tạo nên hình dáng chai vang phổ biến cho rất nhiều nhà sản xuất vang khắp nơi.

CHÚ Ý: Đa số vang đỏ ngày nay có "lý lịch" hương và vị tương tự như vang làm từ nho Pinot noir - chẳng hạn như Nebbiolo, Gamay, Etna Rosso - đều có dáng na ná như chai vang Bourgogne.

CHAI VANG BORDEAUX

Không chấp nhận thua, không bao lâu sau khi xuất hiện chai vang Bourgogne, các nhà sản xuất vang ở Bordeaux cũng trình làng loại chai có hình dáng đặc trưng. Đó là cổ ngắn, vai ngang, thân dài đều xuống đến chân và phần "đít" chai khá khiêm tốn về kích cỡ nếu so với "đít" chai vang Bourgogne. Nhiều người cho rằng dáng chai như thế là để giúp gữ lại cặn tốt hơn khi rót vang (từ một chai vang có tuổi) ra ly. Tuy nhiên cũng không ít chuyên gia cho đó là "lý do tầm phào", hình dáng chai vang Bordeaux làm ra như thế chẳng qua là để các thợ thổi thủy tinh ngày xưa được thuận tiện, thao tác dễ dàng hơn mà thôi (bây giờ làm công nghệ nhưng truyền thống dáng chai vẫn còn y nguyên). Chưa kể là người ta cầm nó cũng vững vàng, chắc chắn hơn, khó bị tuột tay, vỡ đổ, lãng phí. Và cũng có chuyên gia giải thích rằng dáng chai Bordeaux phải như thế để tạo sự khác biệt dễ nhận biết với chai vang Bourgogne. Có cạnh tranh thì phải có khác biệt mà!

CHÚ Ý: Ngày nay, khi mua chai vang làm từ các giống nho Cabernet Sauvignon, Merlot, Malbec, Zinfandel, Sauvignon blanc, Chenin blanc, Pinot grigio hoặc chai vang đỏ pha trộn nhiều giống nho (blend) bạn sẽ thấy nó có dáng tương tự như dáng chai vang Bordeaux.

Nguồn: Peter Dung Nguyen