Wine1001 Câu chuyện Rượu vang và cây nho có từ bao giờ?

RƯỢU VANG

là một chất lỏng sinh động, rượu vang có thể mang bệnh, có thể già và chết, đây là định nghĩa về rượu vang trong từ điển của Viện Hàn lâm Ấm thực Pháp.

Rượu vang là một sản phẩm nguyên chất thu được từ sự lên men rượu toàn phần hoặc một phần thu được từ nho tươi ép ra nước hoặc từ hỗn hợp nước nho và bã nho ép ra nước.

Theo truyền thuyết, một ông vua xứ Ba Tư đã vô tình để quên các chùm nho trong một vài sành, trên nắp có đề chữ “Độc dược” Một bà vợ kế của vua, bị ruồng bỏ, đã quyết định tự kết liễu đời mình. Bà tìm ra chiếc vại sành nói trên và lấy nước nho ra uống, lầm tưởng đó là độc dược và rượu vang đã ra đời.

Khoảng 2000 năm trước Công nguyên, rượu nho đã có mặt ở Ai Cập. Trong Kinh Thánh, rượu vang được nhắc đến hơn 500 lần. Sau đó, người Ai Cập đã dạy cho người Hy Lạp cách trồng nho. Rồi người Hy Lạp lại truyền nghề cho người La Mã, người La Mã cho người Gaulois. Nhưng theo người Hy Lạp thì không phải người Ai Cập đã truyền nghề cho họ mà là thần Dionysos, chúa tể Hy Lạp của rượu vang

Đến thế kỷ thứ 6 trước Công Nguyên, cây nho xuất hiện ở vùng Địa Trung Hải thuộc nước Pháp bây giờ. Người Gaulois tỏ ra là những học trò xuất sắc của người La Mã. Chính họ đã nghĩ ra việc nuôi rượu trong thùng gỗ. Diện tích trồng nho ở xứ Gaule phát triển nhanh chóng và rượu vang của người Gaulois rất được người La Mã ưa chuộng.

Tới thời Trung Cổ, nhà thờ giữ một vai trò quan trọng trong việc mở rộng diện tích trồng nho và cách làm rượu vang, lý do là họ sử dụng nhiều rượu vang trong các buổi lễ thánh. Các tu sĩ phát hoang rồi trồng nho xung quanh các nhà thờ và tu viện. Cũng trong thời Trung Cổ, rượu vang của Pháp đã được xuất sang Anh, Bỉ, Hà Lan, Luxembourg và các nước Bắc Âu.

Từ đầu thế kỷ thứ 20 cho đến nay, rượu vang không những chỉ là một đồ uống như những đồ uống khác mà đã trở thành một chủ đề văn hóa như văn chương, âm nhạc hay hội họa. Khắp nơi, ở châu Âu, châu Mỹ hay châu Úc, các buổi tọa đàm về Văn hóa Rượu vang ngày càng thu hút được thính giả

CÂY NHO, MỘT TRONG NHỮNG LOÀI CÂY LÂU ĐỜI NHẤT

Nguời ta tìm thấy vết tích của cây nho trong nhiều vùng khác nhau trên thế giới, trước cả khi có những vết tích của người cổ đại. Thời kỳ đó, nho còn là loài cây hoang dã. Cây nho có nguồn gốc từ Tiểu Á (bán đảo Crinnée hiện nay). Cây nho thuộc về họ cây leo (Angelidace). Tất cả các loại cây nho dể ăn hoặc làm rượu đều thuộc họ nho Vitis. Có gần 40 loại nho Vitis trên thế giới, các loại quan trọng nhất là Vitis Vinifera hay họ nho vitis Châu Âu, Vitis lambrusca, Vitis rupestri... là những họ nho ở châu Mỹ.

Trong nỗi họ nho lại chia ra nhiều giống như giống Merlot, giống Chardonnay, giống Carrignan, giống Gamay... Một số giống nho vừa có thể dùng để ăn vừa làm rượu như giống Chasselas, giống Muscat, giống Italy. Các giống khác chủ yếu để làm rượu. Việc phân định giống nho dựa theo các tiêu chuẩn như: màu sắc của mầm nho, màu sắc quả, hình dạng lá hay mức độ to nhỏ của chùm nho.

Để có thể duy trì lâu dài chất lượng nho, người ta chiết cây chứ không gieo hạt, nhất là từ khi có nạn rệp rẻ nho (phylocera) vào năm 1864 ở miền trung nước Pháp (Languedoc). Sự xuất hiện của loại rệp này hoàn toàn ngẫu nhiên, khi người Pháp đưa vào trồng thử các giống nho mới của Mỹ. Trong vòng 20 năm, loại rệp này đã tàn phá toàn bộ các vùng trồng nho của Pháp. Nhưng các nhà trồng nho đã cứu nền nông nghiệp trồng nho của Pháp bằng cách ghép các mầm nho bệnh của Pháp vào các gốc cây mang từ Mỹ về.

Hiện nay, trên thế giới có hơn 6000 giống nho, cho các loại khác nhau về hương vị, màu sắc và mức độ to nhỏ của chùm quả. Ở Pháp có khoảng 50 loại nho chính dùng để sản xuất rượu vàng. Các dòng nho vỏ đỏ được trồng nhiều nhất là Carrignan, Grenache, Merlot, Cabernet Sauvignon, Syrah, Gamay, Cabernet Franc, Pinot Noir... Các giống nho vỏ trắng là Ugni blanc Chardonnay, Sauvignon, Semillon, Chenin, Colombard, Riesling... Tuy nhiên, khi làm rượu vang, người ta có thể phối hợp một số giống nho theo tỷ lệ nhất định (thường là bí quyết riêng của từng nhà sản xuất) để làm ra những loại vang đặc biệt, ví dụ như vang vùng Bordeaux, Languedoc-Rousssillon, Côtes de Provence hoặc rượu sâm banh.

Huyền thoại

Những giọt lệ của Chúa Giê-su

Lacrima Christ (Những giọt lệ của Chúa Giê-su) là một loại vang nổi tiếng của Vesuve, ngọn núi lửa thuộc vùng Naple (Ý) đã phá hủy toàn bộ thành phố cổ Pompei vào năm 79. Từ thời La Mã cổ đại, vang này đã được ưa chuộng bởi vị đặc biệt của nó. Nho vùng Pompei trồng trên những sườn đổi màu mỡ nhờ nham thạch của núi lửa. Nhiều truyền thuyết gắn với loại vang Những giọt lệ của Chúa Giê-su. Nổi bật là truyền thuyết theo đó quỷ Lucifer bị đuổi khỏi Thiên đàng và đến vùng Naple. Tại đây, hắn trút nỗi giận bằng cách làm hư hỏng dân chúng. Chúa Giê-su đứng từ trên ngọn núi lửa Vesuve nhìn cảnh ấy đã khóc. Từ những nơi giọt lệ của Người đổ xuống mọc lên một cành nho.

Con rồng xứ Brand

Brand là một trong những rượu vang nổi tiếng nhất vùng Alsace (nằm ở phía đông bắc nước Pháp, tiếp giáp với Đức). Vùng đất làm ra rượu vang Brand rộng 550 ha, trên độ cao 200 đến 300 mét. Đất Brand do hưởng rất nhiều ánh nắng mặt trời nên còn gọi là đất lửa. Một huyền thoại kể rằng thời xa xưa, thung lũng sông Rhin ngập nước, chỉ có vài ngọn đồi nhô lên trong biển Alsace. Ngày kia, một Con rồng ra khỏi nước trèo lên đỉnh đồi Brand. Mệt mỏi, rồng thiếp đi trong sự tĩnh lặng của khung cảnh thiên nhiên. Mặt trời ngày càng thiêu đốt khiến vẩy rồng tan chảy, máu rồng sôi lên và tràn ra đất đổi. Rộng dồn sức lực cuối cùng trốn vào một hang đá nhưng đã quá muộn, nó chết vì kiệt sức. Vài thế kỷ sau, khi biển rất xa, con người trồng nho trên đồi Brand. Đất thấm máu rồng ở đây tặng cho con người loại rượu vang lửa đặc biệt.

Chú lừa của Thánh Vincent

Thánh Vincent là vị Thánh của những người trồng nho. Một trong những huyền thoại kể rằng ngày nọ, khi ông đang đi dạo trên lưng lừa thì gặp những người trồng nho. Trong khi thánh Vincent trò chuyện với họ, chú lừa tranh thủ gặm mấy ngọn nho non. Mùa thu hoạch nho ấy, cây nho bị lừa của thánh Vincent ăn sai quả hơn những cây khác. Câu chuyện này có lẽ muốn ám chỉ tầm quan trọng của việc tỉa cây khi trồng nho để ruộng nho cho năng suất cao hơn.